સફોલા, સોયાબીન તેલ અને સરસોં નું તેલ આમાંથી ખાવા માટેનું શ્રેષ્ઠ તેલ કયુ છે અને શા માટે?
રસોઈ માટેનું તેલ એ આપણા ખોરાકનો સૌથી મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. યોગ્ય રસોઈ માટેનું તેલ અને રસોઈ માટેના તેલનો સાચો ઉપયોગ જ આપણા જીવનમાં ખૂબ મહત્વનો ભાગ ભજવે છે. સામાન્ય રીતે લોકો ખાદ્યતેલ પ્રત્યે ગંભીર નથી હોતા, તે સારું નથી. તમારી થોડીક બેદરકારી તમારા પરિવારના સ્વાસ્થ્ય પર મોટી મુશ્કેલી લાવી શકે છે.
રસોઈ માટેના તેલની પસંદગી અને ઉપયોગ વિશે મોટેભાગે લોકો મૂંઝવણમાં હોય છે. વિવિધ પ્રકારની જાહેરાતોએ આપણી આ મૂંઝવણને વધારી દીધી છે, કારણ કે દરેક તેલ સ્વાસ્થ્ય માટે તંદુરસ્ત હોવાનો દાવો કરે છે. પરંતુ કોના દાવા સાચા છે અને કોના ખોટા તે નક્કી કરવું સૌથી મુશ્કેલ કામ છે.
આરોગ્ય નિષ્ણાતોના જણાવ્યા મુજબ, તેલ પસંદ કરતી વખતે, તમે જ્યાં રહો છો ત્યાનું વાતાવરણ અને ત્યાં કયા પરંપરાગત તેલનો ઉપયોગ થાય છે તેની કાળજી લેવી જોઈએ. ભારતના દરેક ક્ષેત્રની ભૌગોલિક પરિસ્થિતિઓ પણ જુદી જુદી છે.
આ જ કારણ છે કે દરેક સ્થળે એક અલગ અલગ ખોરાક હોય છે, જે ત્યાંના હવામાનને અનુકૂળ હોય છે. આ વસ્તુઓ ખાદ્યતેલ પર પણ લાગુ પડે છે. નિષ્ણાતો કહે છે કે, થોડી વસ્તુઓ સિવાય દરેક તેલમાં કેટલાક ઔષધીય ગુણધર્મો હોય છે, તેથી તેલની પસંદગી કરતી વખતે શરીરની જરૂરિયાતોનું ધ્યાન રાખવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ બાબત છે.
રસોઈ તેલમાં ચાર પ્રકારની ચરબી હોય છે, 1. સંતૃપ્ત (સેચ્યુરેટેડ), 2. (મોનો અનસેચ્યુરેટેડ) સિંગલ અસંતૃપ્ત, 3. (પોલી અન સેચ્યુરેટેડ) બહુ અસંતૃપ્ત, અને 4. ટ્રાંસ ફેટ એસિડ્સ. સંતૃપ્ત અને ટ્રાંસ ફેટ એસિડ્સ આપણા શરીર માટે ખૂબ હાનિકારક છે. તે શરીરમાં એલડીએલ કોલેસ્ટરોલ વધારે છે.
તેથી, તેનો ઉપયોગ મર્યાદિત માત્રામાં થવો જોઈએ. દિવસ દરમિયાન ફક્ત ત્રણથી ચાર નાના ચમચી (15-20 મિલી) જ રસોઈ તેલનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ. બાકીની ચરબીની જરૂરિયાતો અનાજ, દૂધ, દાળ અને શાકભાજી દ્વારા પૂરી થાય છે.
હૈદરાબાદની નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ન્યુટ્રિશનના વૈજ્ઞાનિકોએ એક સંશોધન પછી તારણ કાઢ્યું હતું કે સમાન તેલનો સતત ઉપયોગ ન કરવો જોઇએ. ટૂંકા અંતરાલમાં તેલ બદલતું રહેવું જોઈએ. તેનાથી હૃદયને લગતાં રોગો, મેદસ્વીપણા, ડાયાબિટીઝ અને તેલના કારણે થતી બીમારીઓનું જોખમ ઓછું થાય છે. વૈજ્ઞાનિકોએ ખાદ્ય તેલને બે ભાગમાં વહેંચ્યું છે.
જૂથ એમાં સરસવ અને સોયાબીન તેલ છે, જેમાં ઓમેગા 3 હોય છે અને જૂથ બીમાં સૂર્યમુખી, મગફળી જેવા તેલ હોય છે, જેમાં ઓમેગા 6 હોય છે. જો તમે વૈકલ્પિક રીતે તેલનો ઉપયોગ કરો છો, તો પછી તમને ઓમેગા 3 અને ઓમેગા 6 બંનેની જરૂરિયાતો પૂર્ણ થશે.
1. હૃદયરોગમાં સૂર્યમુખી તેલ ફાયદાકારક છે.
2. સોયાબીન તેલ તળવા માટે યોગ્ય નથી.
3. સરસવનું તેલ હૃદયના રોગોને 70 ટકા ઘટાડે છે.
4. હ્રદયના દર્દીઓ નાળિયેરના તેલને ટાળો.
5. મગફળીનું તેલ કોલેસ્ટરોલનું સ્તર સામાન્ય રાખે છે.
6. રાઈસ બ્રોન તેલ એલડીએલનું સ્તર ઓછું રાખે છે.
7. ઓલિવ તેલ દ્વારા શરીરમાં ચરબીનું વિતરણ નિયંત્રિત થાય છે.
* કયા તેલના કયા ગુણધર્મો અને અવતરણો છે?
1. સોયાબીન તેલ:-
આ તેલ મધ્ય ભારતમાં સૌથી વધુ વપરાય છે. તે શરીરમાં એલડીએલ અને એચડીએલને સંતુલિત કરે છે, પરંતુ તળવા માટે આ યોગ્ય તેલ નથી.
2. સરસવનું તેલ:-
સરસવનું તેલ પંજાબ, હરિયાણા, ઉત્તર પ્રદેશ, બંગાળ, બિહાર વગેરેમાં વ્યાપકપણે ઉપયોગમાં લેવાય છે. સરસવના તેલમાં વધુ પ્રમાણમાં મોનો અસંતૃપ્ત ફેટી એસિડ્સ અને પોલી અસંતૃપ્ત ફેટી એસિડ્સ હોય છે. કોલેસ્ટરોલ અને એલડીએલ ઓછું છે. આ તેલમાં તળેલા ખોરાક સ્વાસ્થ્ય માટે સારા છે. પરંતુ હંમેશા તેનો ઉપયોગ કરશો નહીં. તેમાં હાજર યુરોસિક એસિડ નુકસાનનું કારણ બને છે. આ સાથે સાથે, રસોઈ દરમિયાન અન્ય તેલોનો પણ ઉપયોગ કરવો જોઇએ. તે હ્ર્દયને લગતાં રોગોના જોખમને 70 ટકા ઘટાડે છે. તેમાં વિટામિન ઇ સારી માત્રામાં છે.
3.નાળિયેર તેલ:-
તેમાં સંતૃપ્ત ચરબી હોય છે, પરંતુ તેમાં કોલેસ્ટરોલ હોતું નથી. આ તેલ આરોગ્ય માટે સારું છે, પરંતુ તેની સાથે અન્ય તેલોનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ. તે ડીપ ફ્રાય કરવા માટે યોગ્ય નથી. તે આપણા શરીરને વાયરસ, ફૂગ અને બેક્ટેરિયાથી સુરક્ષિત કરે છે. કાર્ડિયોલોજિસ્ટ્સના અભિપ્રાય મુજબ, હૃદયના દર્દીઓએ નાળિયેર તેલથી બચવું જોઈએ.
4. સીંગતેલ:-
મગફળીના તેલમાં મોનો અસંતૃપ્ત ચરબી હોય છે. તે આપણું એલડીએલ ઘટાડે છે અને કોલેસ્ટ્રોલનાં સારા સ્તરને પણ જાળવી રાખે છે. તેનો ઉપયોગ તળવા માટે (ફ્રાયિંગ) અથવા રસોઈની કોઈપણ રીતમાં કરી શકાય છે.
5. રાઈસ બ્રોન ઓઇલ (સફોલા તેલના મુખ્ય ભાગના આશરે 80%):-
તે ડાંગરના છિલકામાંથી તૈયાર કરવામાં આવે છે. થોડા સમય પહેલા, તેનો ઉપયોગ વિદેશમાં જ થતો હતો, પરંતુ હવે તેનો ઉપયોગ ભારતમાં પણ થઈ રહ્યો છે. તેમાં મોનો અસંતૃપ્ત ચરબી છે, જે સ્વાસ્થ્ય માટે સારી છે. તે એલડીએલનું સ્તર ઓછું રાખે છે અને ત્વચા માટે પણ ફાયદાકારક છે. તેનો ઉપયોગ ફ્રાયિંગ માટે પણ કરી શકાય છે.
6. ઓલિવ તેલ:-
આ તેલનો ઉપયોગ વિદેશી દેશોમાં સૌથી વધુ થાય છે, પરંતુ હવે તેનો ઉપયોગ ભારતમાં પણ થઈ રહ્યો છે. તેમાં મોનોસેચ્યુરેટેડ ચરબી હોય છે. આ તેલના વપરાશ દ્વારા શરીરમાં ચરબીનું વિતરણ નિયંત્રિત થાય છે, વધુ ચરબી એકઠી થતી નથી. પરંતુ આ તેલનો ઉપયોગ ફ્રાયિંગ માટે ન કરવો જોઇએ.
7. મકાઈનું તેલ:-
તેમાં સંતૃપ્ત ચરબી ઓછી હોય છે. તે કોલેસ્ટરોલને પણ નિયંત્રિત કરે છે અને એચડીએલ, એલડીએલમાં વધારો કરતું નથી. પરંતુ તેનું સેવન ઓછું કરવું જોઈએ. આ તેલના વારંવાર સેવનથી આરોગ્ય પર પ્રતિકૂળ અસર પડે છે.
અમારી દરેક પોસ્ટ સૌથી પહેલા વાંચવા નીચેની પ્રોસેસ ફક્ત એકજ વાર કરવાની રહેશે.
વધુ રસપ્રદ માહિતી અને નવી પોસ્ટ વાંચવા માટે ડાબી તરફ સ્વાઇપ કરો.
આપણી માતૃભાષા 21મી સદીમાં પણ જીવંત રહે અને નવી પેઢીને એનો લાભ મળે એ માટે અમે રોજ નવી સ્ટોરી, રસપ્રદ લેખો, ઉપયોગી માહિતી, લાઈફ ઇઝી ટિપ્સ, નવી નવી વાનગીઓની વણઝાર તમારા ફેસબુકમાં લાવવા કટિબદ્ધ છીએ !
– તમારો જેંતીલાલ
