વાહનોના પ્રદૂષણની અવગણના હવે વાહન માલિકોને ડૂબાડી શકે છે. માર્ગ પરિવહન મંત્રાલય દ્વારા વાહન પ્રદૂષણ પ્રમાણપત્ર માટે નવા નિયમો સૂચિત કરવામાં આવ્યા છે. આ અંતર્ગત તમામ વાહનો માટે પ્રદૂષણ નિયંત્રણ પ્રમાણપત્ર (PUC) હવે સમગ્ર દેશમાં એકસમાન રહેશે. તમામ PUC નો ડેટા માર્ગ પરિવહન મંત્રાલયના નેશનલ રજિસ્ટર સાથે જોડવામાં આવશે, જેથી સંબંધિત સત્તાવાળાઓ જો જરૂર પડે તો પ્રદૂષણ ફેલાવતા વાહનના માલિકને મોકલી અથવા જાણ કરી શકે. આ પ્રદૂષિત વાહનોને સરળતાથી ટ્રેકિંગ કરવાની મંજૂરી આપશે. આનો એક ફાયદો એ પણ થશે કે પીયુસી અવધિ સમાપ્ત થયા બાદ મોબાઈલ ફોન પર મેસેજ આવશે કે તેને રિન્યુ કરાવવું પડશે.
જો પ્રદૂષણના નિયમો સાથે સંબંધિત અધિકારીને શંકા છે કે વાહન વધુ પ્રદૂષણ ફેલાવી રહ્યું છે, તો તે વાહન માલિકને નોટિસ મોકલી શકે છે કે વાહન અધિકૃત કેન્દ્ર પર ફરીથી વાહન પ્રદૂષણ તપાસવામાં આવે. આ નોટિસ ઇલેક્ટ્રોનિક મોડમાં અથવા SMS દ્વારા મોકલવામાં આવશે. જો વાહન માલિક તે નોટિસનું પાલન ન કરે અને નિયત સમયમાં વાહન પ્રદૂષણની ચકાસણી ન કરાવે તો દંડ વસૂલ કરી શકાય છે. જોકે, દંડની રકમ કેટલી હશે તે હજુ સુધી જણાવવામાં આવ્યું નથી. પ્રદૂષણ નિયંત્રણ પ્રમાણપત્ર આપવામાં આવે ત્યાં સુધી, સંબંધિત વાહનની નોંધણી અથવા પરમિટ રદ કરી શકાય છે અને વાહન પણ જપ્ત કરી શકાય છે.
નવા નિયમ હેઠળ વાહન માલિકો પાસે તમામ PUC પર સંપૂર્ણ માહિતી હશે. હવે વાહન માલિકનો મોબાઇલ નંબર PUC પર ફરજિયાત આપવામાં આવશે. નંબર OTP મોકલીને ચકાસવામાં આવશે. આ સિવાય PUC માટે વાહન માલિકનું નામ, સરનામું, એન્જિન અને ચેસીસ નંબર પણ ફરજિયાત રહેશે, જે સંપૂર્ણપણે ગુપ્ત રાખવામાં આવશે.
પ્રદૂષણ તપાસ દરમિયાન ધોરણ કરતાં વધુ પ્રદૂષણ ફેલાવતા વાહનોને નિષ્ફળતાનું પ્રમાણપત્ર આપવામાં આવશે. આ સર્ટિફિકેટ બતાવીને વાહન માલિક પોતાના વાહનના પ્રદૂષણ સ્તરને સર્વિસ સેન્ટર પર સુધારી શકે છે અથવા બીજા પરીક્ષણ કેન્દ્રમાં વાહનની પ્રદૂષણ કસોટી કરાવી શકશે. તમામ સર્ટિફિકેટમાં એક QR કોડ હશે, જે તેને જાહેર કરનારા કેન્દ્ર વિશે સંપૂર્ણ માહિતી આપશે. આ સુવિધા પ્રથમ વખત અમલમાં આવી રહી છે.
અત્યારે જો કોઈ વાહન પ્રદૂષણ ચેક સર્ટિફિકેટ વગર દોડતું હોય તો ચેકિંગ થાય ત્યારે જ તેને શોધી શકાય છે. નવા નિયમ પછી, પ્રદૂષણ તપાસની માહિતી નેશનલ ડેટા રજિસ્ટરમાં અપડેટ થવાનું ચાલુ રહેશે, જેનાથી પ્રદૂષણ માટે કયા વાહનોનું પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું નથી તે પણ જાણી શકાશે.
નવા નિયમો:
- પ્રદૂષણ નિયંત્રણ પ્રમાણપત્રની ગેરહાજરીમાં ભારે દંડની જોગવાઈ,
- રિન્યૂ થવા સુધી વાહનો ચલાવી શકાશે નહીં,
- જો વાહન ધૂમાડો વધારે ફેંકે છે સર્ટિફિકેટ હોવા છતાં નવું પ્રદુષણ પરિક્ષણ કરવું પડશે
- પ્રમાણપત્ર માટે મોબાઇલ નંબર, સરનામું, એન્જિન અને ચેસિસ નંબર જેવી સુચના આપવાની રહેશે
દસ્તાવેજો 30 સપ્ટેમ્બર સુધી માન્ય રહેશે:
સરકારે મોટર વાહન સંબંધિત તમામ દસ્તાવેજોની માન્યતા અવધિ 30 સપ્ટેમ્બર સુધી લંબાવી છે. તેમાં ડ્રાઇવિંગ લાઇસન્સ (ડીએલ), નોંધણીનું પ્રમાણપત્ર (આરસી) અને અન્ય વાહનોનો સમાવેશ થાય છે. માર્ગ પરિવહન મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, તેમાં ગયા વર્ષે 1 ફેબ્રુઆરીએ સમાપ્ત થયેલી માન્યતા અવધિ સાથેના તમામ દસ્તાવેજોનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. મંત્રાલયે કહ્યું કે કોરોના સંકટને કારણે, આ દસ્તાવેજોના નવીકરણમાં લોકોને પડતી મુશ્કેલીઓને જોતા સમયગાળો વધારવામાં આવ્યો છે.
