તમે બધાએ ભારતીય ચલણી નોટો જોઇ હશે. ભારતીય ચલણી નોટોની ડિઝાઇનમાં ઘણી વિવિધતા છે. આપણી ચલણી નોટ ઉપર મહાત્મા ગાંધીના ફોટો, ચાર સિંહ સાથે અશોકચક્ર, ગવર્ણનરની સાઇન હોય છે. એ તો સમાન્ય રીતે બધાને ખબર જ છે. તે ઉપરાંત શું તમે જાણો છો કે કેટલી ભાષામાં લખાણ હોય છે. તો તમને એ જણાવી દઈએ કે ભારતીય ચલણી નોટ ભારતની મોટાભાગની મુખ્ય ભાષાઓમાં નોટની કિંમત શબ્દોમાં લખેલી હોય છે એટલે કે જુદી જુદી સત્તર ભાષામાં. આ નોટો છાપવાનો હક્ક ફક્ત ભારતીય રિઝર્વ બેન્ક પાસે જ હોય છે. નોટો ઉપર જે સત્તર ભાષાઓ લખેલી હોય છે તેમાંથી પંદર ભાષાઓ નોટની ભાષા પેનલમાં દેખાય છે. નોટની બિલકુલ વચ્ચેના ભાગે હિન્દી લખેલ દેખાય છે. નોટની પાછળ અંગ્રેજી ભાષામાં લખેલ દેખાય છે.
લગભગ તમામ લોકો એવું સમજે છે કે નોટ કાગળની બનાવટની હોય છે. ખરેખર આવુ હોતુ નથી. આ નોટ કપાસ અને કપાસના રગ ના મીશ્રણથી તૈયાર થાય છે. અને એ જ કારણ હોય છે કે નોટ ભીની થવા છતાં ઓગળતી નથી.
નોટો પર સિરિયલ નંબર એટલે નાખવામાં આવે છે જે ઉપરથી રિઝર્વ બેન્ક જાણી શકે કે માર્કેટમાં આ સમયે કેટલી ચલણી નોટો છે. ભારતમાં હર વર્ષે બે હજાર કરોડની ચલણી નોટોનું છાપકામ થાય છે.
આ ઉપરાંત જણાવી તો ભારતીય ચલણી નોટોની બંને બાજુ કેટલીક લાઈનો બનાવેલી હોય છે. નવી ટેકનોલોજી આવે છે ત્યારે એવા દરેક શક્ય પ્રયત્નો કરવામાં આવે છે જે આપણાં જીવનને સરળ બનાવે છે. ચાલો જાણીએ કે આ ભારતીય ચલણી નોટની બંને બાજુ આ પ્રકારની લાઇન કેમ બનાવવામાં આવી છે.
ભારતીય નોટો પરની આ લાઇન મુખ્યત્વે અંધ લોકો માટે બનાવવામાં આવી છે.
આ લીટીઓ નોટની ઉપર થોડીક અમસ્તી ઊપસેલી હોય છે, જેના ઉપરથી જાણી શકાય છે કે કઈ નોટ નકલી છે અને કઈ નોટ વાસ્તવિક છે. તેના સ્પર્શ દ્વારા અંધ લોકો એ નોટની ઓળખ કરી શકે છે. ચાલો નોંધની લાઇનો વિશે જાણીએ.
₹ 100 ની નોંધ પર, બંને બાજુ ફક્ત ચાર ચાર લાઈનો છે.
200 ડોલરની નોટની બંને બાજુ 4-4 લીટીઓ છે અને વચ્ચે બે ગોળા બનાવવામાં આવે છે.
₹ 500 ની નોટમાં બંને બાજુ 5-5 લાઈનો છે.
બીજી બાજુ, જો આપણે 2,000,૦૦૦ ની નોટની વાત કરીએ, તો બંને બાજુ એક લાઇન હોય છે.
અમારી દરેક પોસ્ટ સૌથી પહેલા વાંચવા નીચેની પ્રોસેસ ફક્ત એકજ વાર કરવાની રહેશે.વધુ રસપ્રદ માહિતી અને નવી પોસ્ટ વાંચવા માટે ડાબી તરફ સ્વાઇપ કરો.
આપણી માતૃભાષા 21મી સદીમાં પણ જીવંત રહે અને નવી પેઢીને એનો લાભ મળે એ માટે અમે રોજ નવી સ્ટોરી, રસપ્રદ લેખો, ઉપયોગી માહિતી, લાઈફ ઇઝી ટિપ્સ, નવી નવી વાનગીઓની વણઝાર તમારા ફેસબુકમાં લાવવા કટિબદ્ધ છીએ !
– તમારો જેંતીલાલ