હિન્દુ ધર્મમાં, દરેક તહેવાર કોઈક ને કોઈ રીતે ઉજવવામાં આવે છે. આમાંથી એક તહેવાર છે મહા શિવરાત્રી. આ દિવસે ભગવાન શિવ અને દેવી પાર્વતીના સંઘને ખૂબ ધાંધલ-ધમાલ સાથે ઉજવવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ભગવાન શિવ અને માતા પાર્વતીના લગ્ન શિવરાત્રીના દિવસે થયા હતા.
આ દિવસે ભગવાન શિવની પૂજા વિધિ સાથે કરવામાં આવે છે અને વ્રત પણ કરવામાં આવે છે. આ વર્ષે મહાશિવરાત્રીનો તહેવાર ૧૧ માર્ચ ઉજવવામાં આવશે. ધાર્મિક માન્યતા એવી છે કે મહાશિવરાત્રીના ઉપવાસ કરવાથી લોકોની મનોકામના પૂર્ણ થાય છે. પરંતુ ભગવાન શિવની ઉપાસનામાં કેટલીક બાબતોનું ખાસ ધ્યાન રાખવું જોઈએ. ભગવાન શિવને પૂજામાં આ વસ્તુઓ ભૂલશો નહીં અને અર્પણ કરો.
મહાશિવરાત્રીના દિવસે ભગવાન શિવની ઉપાસનામાં તૂટેલી કુહાડીને ભૂલવી ન જોઈએ. તૂટેલા ચોખા અપૂર્ણ અને અશુદ્ધ છે, તેથી તે શિવને અર્પણ કરવામાં આવતું નથી. તેથી, પૂજામાં વપરાયેલી અક્ષત સંપૂર્ણ હોવી જોઈએ. મહાશિવરાત્રી પૂજા પર ભગવાન શિવને ભૂલથી પણ તુલસી ન ચડાવવા જોઈએ. હિન્દુ ધર્મમાં તુલસીનું વિશેષ મહત્વ છે અને તેનો ઉપયોગ તમામ પ્રકારની પૂજા અને શુભ કાર્યોમાં થાય છે, પરંતુ ભગવાન શિવને અર્પણ કરવા પર પ્રતિબંધ છે. ભગવાન શિવની પૂજામાં બેલા પત્ર ચડાવવો જોઈએ. તુલસી માતા ભગવાન વિષ્ણુ સાથે સંબંધિત છે.
મહાશિવરાત્રી પર શિવ પૂજામાં શંખનો ઉપયોગ વર્જિત માનવામાં આવે છે. ખરેખર તેની પાછળ એક પૌરાણિક કથા છે. ભગવાન શિવએ શંખચુડ નામના રાક્ષસનો વધ કર્યો, જે ભગવાન વિષ્ણુના ભક્ત હતા. શંખ એક જ રાક્ષસનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે, તેથી શંખનો ઉપયોગ શિવની ઉપાસનામાં ન કરવો જોઈએ.
મહાશિવરાત્રીના દિવસે ભોલેનાથને કુમકુમ ન ચડાવવી જોઈએ. કુમકુમ સારા નસીબનું પ્રતીક છે, જ્યારે ભગવાન શિવ સ્વસ્થ છે, તેથી ભગવાન શિવને કુમકુમ ચડાવવી જોઈએ નહીં. શિવલિંગ પર હળદર પણ ચડાવવા નહીં. મહાશિવરાત્રીના દિવસે શિવની પૂજા દરમિયાન શિવલિંગ પર નાળિયેર જળથી અભિષેક ન કરવો જોઈએ. નાળિયેર દેવી લક્ષ્મીનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે, જે ભગવાન વિષ્ણુથી સંબંધિત છે.
એવું માનવામાં આવે છે કે વ્યક્તિને જે કંઇપણ ભોગવવું પડતું નથી, ભોલેનાથના આશ્રયમાં જવથી સૌથી વધુ રાહત મળે છે. શિવરાત્રી પર પાણી, દૂધ, શણ, મધ, કેસર, દહીં, ચંદન જેવી વસ્તુઓ ભગવાન શિવને અર્પણ કરવામાં આવે છે. ભોલેનાથની ઉપાસનામાં શિવલિંગ અભિષેક અને જે વસ્તુઓ તેમને આપવામાં આવે છે તેનું પોતાનું અલગ મહત્વ છે. ચાલો તમને જણાવી દઈએ કે શિવરાત્રીના દિવસે શિવલિંગ પર વસ્તુઓ અર્પણ કરીને તમે ભોલેનાથને ખુશ કરી શકો છો.
પાણી :
ભોલેનાથ પાણીથી ખૂબ જ ખુશ થાય છે. આવી સ્થિતિમાં શિવરાત્રી દરમિયાન સવારે પેગોડામાં જઇને મંત્રનો જાપ કરો અને શિવલિંગ પર જળ ચડાવવો. આ માનવ સ્વભાવને શાંત પાડે છે.
બિલી પત્ર :
ભારતીય શાસ્ત્રોમાં, બિલને ભગવાન શંકરની ત્રીજી આંખ તરીકે વર્ણવવામાં આવ્યું છે. તે તેને ખૂબ જ પ્રિય છે. જો બિલપત્રનો ઉપયોગ પૂજામાં કરવામાં આવે તો ભક્તોની મનોકામના પૂર્ણ થાય છે. કહેવાય છે કે બેલાજીના પ્રિય બેલપત્ર પણ ગંભીર રોગોથી મુક્તિ મેળવી શકે છે.
દૂધ :
એવું કહેવામાં આવે છે કે શિવને દૂધ ચડાવીને સ્વાસ્થ્ય હંમેશાં સારું રહે છે. વળી, લોકો રોગોથી દૂર રહે છે. શિવજીને જલ્દી પ્રસન્ન કરવા માટે ગાયનું કાચું દૂધ શિવલિંગ પર દરરોજ ચડાવવું જોઈએ. મહાદેવ શિવલિંગ પર ગાયનું દૂધ ચડાવવી ભક્તની બધી મનોકામનાઓ પૂર્ણ કરે છે.
