તમે ઊંઘ વિશે કેટલું જાણો છો? અહીં ઊંઘ વિશેના કેટલાક રસપ્રદ તથ્યો છે જે તમને જાણવા ગમશે. છેલ્લા પચ્ચીસ વર્ષોમાં જ શોધાયું છે તેમાંથી આપણે ઊંઘ વિશે બહુ ઓછું જાણીએ છીએ. તો તૈયાર થઈ જાવ નિંદર વિશે કેટલાક અજાણ્યા રહસ્યો જાણવા, જેથી તમે પણ સૌને કહી શકો કે તમને ભરપૂર ઊંઘ કરવાના મહત્વ વિશે ઘણી હદે માહિતગાર છો. વિશ્વભરના વૈજ્ઞાનિકો અને સંશોધકો દરરોજ દિવસ-રાત એક કરીને ઊંઘ વિશે વધુને વધુ સંશોધનો કરતા હોય છે, અને આપણને અવનવી બાબતોની જાણકારી આપવા લાયક માહિતીઓ મેળવે છે જેની આપણે અગાઉ ક્યારે આ પ્રકારની પ્રક્રિયા વિશે ક્યારેય કલ્પના પણ કરી ન હોય.
તમને ઊંઘ વિશે સૌથી વધુ રસપ્રદ અને આશ્ચર્યજનક તથ્યોમાંથી કેટલી પસંદ કરેલ સૂચિ મૂકી છે જેને તમે જાણીને મજા આવશે અને એની તમે અન્ય મિત્રો સાથે ચર્ચા કરશો તો તમારો વટ પડી જશે..
ઊંઘ વિશેની રસપ્રદ જ્ઞાનવર્ધક હકીકતો
૧) ૧૨% લોકોને ફક્ત કાળાં અને સફેદ સ્વપ્ન દેખાય છે.
ટેલિવિઝનમાં જ્યારે રંગો ઉમેરાયા તે પહેલાં, ફક્ત ૧૫% લોકો રંગીન સ્વપ્ન અનુભવ થતા. અહીં આ અભ્યાસમાંથી તારણ મળ્યું છે કે વૃદ્ધ લોકો કાળા અને સફેદ સપના જુએ છે જ્યારે જુવાન લોકો કરતાં તેઓ વારંવાર સ્વપ્ન જુએ છે.
૨) બિલાડીઓ તેમના જીવનનો બે તૃતીયાંશ સમય ઊંઘવામાં ગાળે છે.
મોટાભાગના બિલાડીઓના માલિકોને આ વાત જાણી કોઈ આશ્ચર્ય નહીં થાય. દરેક સોફા કે સોફા બેડ પર મનપસંદ સ્થાન શોધીને બિલાડીઓ ગોઠવાઈ જતી હોય છે.
૩) એક પુખ્ત વયના જિરાફને માત્ર દિવસ દીઠ 1.9 કલાક જેટલી જ ઊંઘની જરૂર પડે છે, જ્યારે બ્રાઉન બેટ એટલે કે ચામાચિડિયાને દિવસમાં 19.9 કલાકની જરૂર પડે છે.
૪) મનુષ્ય તેમના જીવનકાળ દરમિયાન ૧/૩ ભાગ ઊંઘે છે.
આ દેખીતી રીતે દરેક મનુષ્યની ઉંમરના આધારે આ સરેરાશ જુદું જુદું છે, પરંતુ આશરે તે લગભગ ત્રીજા ભાગ જેટલી ઊંઘ કરે છે.
૫) ઊંઘ વિના સૌથી લાંબી અવધિનો રેકોર્ડ ૧૧ દિવસનો છે.
આ રેકોર્ડ 1964માં રેન્ડી ગાર્ડનર નામના કેલિફોર્નિયાના વિદ્યાર્થી દ્વારા સેટ કરવામાં આવ્યો છે. આની ચોક્કસપણે ભલામણ કરવામાં આવતી નથી, જોકે, એવું સાંભાળ્યું છે કે રેન્ડીએ આત્યંતિક ઊંઘની વંચિતતા અનુભવી હતી અને અન્ય લોકોએ આટલા લાંબા સમય સુધી જાગૃત રહેવાથી મૃત્યુ પામ્યા હતા.
૬) બહેરા લોકો તેમની ઊંઘમાં સાઇન ભાષાનો ઉપયોગ સકરે છે.
એવા ઘણા ઉદાહરણો છે જ્યાં લોકોએ તેમના બહેરા સાથીદારો અથવા બાળકોને તેમની ઊંઘમાં સાઇન ભાષાનો ઉપયોગ કરે છે એ બાબત નોંધીને જાણ કરી છે.
૭) ડાયસાનીયા સવારની ઊંઘની અવસ્થા;
આપણે બધાને કોઈવાર શાંતી હોય ત્યારે કે દરેક વખતે એક વાર ઊંઘમાંથી જાગીને ફરીથી પથારીમાંથી બહાર નીકળવું ગમતું નથી, મુશ્કેલ લાગે છે, પરંતુ ડાયેનિયાથી પીડાતા લોકો તેને ખાસ કરીને મુશ્કેલી થતી હોય છે. તે ક્રોનિક ફેટિગ સિન્ડ્રોમનું એક સ્વરૂપ હોવાનું સંભવ છે. તે સવારમાં પથારીમાંથી બહાર નીકળી જવાનું મુશ્કેલ શોધવાની સ્થિતિ છે.
8. પેરાસોમનિયાઃ
કેટલાક લોકોએ પેરાસોમિયાને કારણે ઊંઘમાં ચાલવાની અને અમુક કેસમાં હત્યા સહિત પણ ગુના કરવાના હિસ્સાઓ નોંધાયા છે. એ એક શબ્દ છે જે ઊંઘ દરમિયાન અકુદરતી રીતે હિલચાલના સંકેત આપે છે.
૯) ‘હાઈપનિક ઝેર્ક’
કોઈ પણ વ્યક્તિ સંપૂર્ણ રીતે ખાતરીપ નથી હોતી કે શા માટે હાયનનિક ઝેક આવે છે પરંતુ તે સંપૂર્ણપણે સ્વસ્થ હોવાનું માનવામાં આવે છે. જો કે, તેઓ સૂવાના સમયની ચિંતા, કેફીન અથવા શારીરિક પ્રવૃત્તિઓને લીધે પણ એમાં વધારો કરી શકે છે. યુવાન લોકોમાં વધુ વારંવાર હોય છે અને આપણે વૃદ્ધ થઈએ ત્યારે આ સ્થિતિમાં ઘટાડો થાય છે. જ્યારે અડધી ઊંઘમાં જાગીને ઝબકી જવાની સંવેદનાને ‘હાઈપનિક ઝેર્ક’ કહેવામાં આવે છે.
૧૦) સ્લીપવાકર્સઃ
એવું માનવામાં આવે છે કે દુનિયાની કુલ વસ્તીના 15% લોકો સ્લીપવાકર્સ છે. આ નેશનલ સ્લીપ ફાઉન્ડેશન મુજબ છે. તે પણ દંતકથા છે કે તમે ઊંઘમાં આવનારા કોઈને જગાડવા ન જોઈએ.
૧૧) પરિણીત યુગલોઃ
એવું મનાય છે કે પરણિત યુગલોમાં ૪માંથી એક યુગલ અલગ પથારીમાં ઊંઘે છે. ડૉ. સારાહ બ્રાવરે આપણને કહ્યું કે આ બાબત ખરેખર સારી વસ્તુ હોઈ શકે છે.
૧૨) ઊંઘની વંચિતતા તમને ખોરાકની અવગણના કરતાં વધુ ઝડપથી મારી નાખશે
દેખીતી રીતે પણ તમારા માટે સારું નથી, પરંતુ આ લેખ દાવો કરે છે કે ટૂંકા ગાળામાં ખોરાક કરતાં ઊંઘ ખરેખર વધુ મહત્વપૂર્ણ છે.
૧૩) જન્મથી આંધળા લોકોના અનુભવોઃ
આ એક એવો વિષય છે જે ખરેખર રસપ્રદ છે અને વ્યક્તિના જીવનમાં અંધત્વનો સમય તે વ્યક્તિને કેવું લાગે છે તેના પર અસર કરી શકે છે. અહીં આના પરનું પ્રમાણ વધુ કે ઓછું હોઈ શકે છે. સપના જેવી લાગણીઓ, ધ્વનિ અને ગંધ જેવી બાબતોનો સમાવેશ કરે છે
૧૪) જાગીને ૫ મિનિટની અંદર ૫૦% સ્વપ્ન ભૂલાઈ જાય છે.
ઊંઘમાં સપનું જોયા પછી 5 મિનિટ પછી, 90% સ્મૃતિચિહ્નમાં છવાઈ જાય છે. સિગ્મંડ ફ્રોઈડ માનતા હતા કે આ સપના આપણાં દબાવેલા વિચારોનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે અને તેથી આપણું મગજ ઝડપથી તેમની પાસેથી છુટકારો મેળવવા માંગે છે. જો કે, આપણે જેટલા જ જાગૃત થઈએ છીએ તે જ રીતે આપણા મગજને વધુ સરળતાથી ઉપયોગમાં લેવાય તે વધુ સંભવિત છે અને તેથી આપણે જેનું સપનું જોયું છે તે ભૂલીએ છીએ.
૧૫) ઓછી ઊંઘને લીધે આપણી સહનશક્તિ ઘટે છે.
આ અભ્યાસ સૂચવે છે કે વ્યક્તિના ઊંઘને અડધા નાટકીય રીતે કાપીને પીડા થાક ઘટાડે છે જોકે તે 100% સ્પષ્ટ નથી થતી.
૧૬) ૪૧% બ્રિટીશ સ્ત્રીઓ ગર્ભાવસ્થામાં ઊંઘે છે
સ્લીપ એસેસમેન્ટ એન્ડ એડવાઇઝરી સર્વિસના ડિરેક્ટર પ્રોફેસર ક્રિસ ઇડિઝિકોસ્કી દ્વારા કરાયેલ આ સંશોધનમાંથી આ થયું છે, જોકે પાંચ અન્ય ઊંઘની સ્થિતિ ઓળખવામાં આવી છે: લોગ, વર્ષગાંઠ, સ્ટારફિશ, સૈનિક અને મફત ફોલર.
૧૭) લોકોની મનપસંદ ઊંઘની સ્થિતિઃ
ઊંઘના નિષ્ણાંતોએ લોકોને કઈ રીત ઊંઘવાની ફાવે એવી સ્થિતિઓ વિશેની પદ્ધતિઓ શોધી કાઢી છે. પ્રોફેસર ઇડિઝિકોસ્કીના આધારે પણ સૂચવે છે કે જે ગર્ભાવસ્થામાં ઊંઘે છે તે “અઘરું લાગે છે પરંતુ વાસ્તવમાં સંવેદનશીલ જીવોનો આ મૂળ સ્વભાવ છે. ” અન્ય ઊંઘની સ્થિતિ વિશે પ્રોફેસર શું કહે છે તે જાણવા જેવું છે.
૧૮) ઊંઘી જવા જોઈતો સમયઃ
આદર્શ રીતે, રાત્રે ઊંઘી જવાથી તમારે 10-15 મિનિટનો સમય લેવો જોઇએ. જો તમને પાંચ મિનિટ કરતાં ઓછો સમય લાગશે, તો તમને ઊંઘની સારી અસર થાય છે.
૧૯) માણસો
એ એકમાત્ર સસ્તન પ્રાણીઓ છે જે સ્વેચ્છાએ ઊંઘમાં વિલંબ કરે છે. તમે જ્યારે પણ હોવ ત્યારે માત્ર ઊંઘમાં જઇને કેટલું સરસ હોવું જોઈએ!
૨૦) ઊંઘમાં પાચન સારું થાય છેઃ
દેખીતી રીતે તમારા હાથ ઓશીકાની ઉપર દેખાઈ આવે છે જેથી તમે ‘ફ્રીફૉલ’ પોઝિશનમાં હોવ, જ્યારે તમારી ડાબી બાજુએ સૂવાથી દેખીતી રીતે હ્રદયના ધબકારા ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.
૨૧) ઉચ્ચ કમાણી કરનાર લોકોને સારી ઊંઘ આવે છેઃ
આ સ્લીપ કાઉન્સિલની એક રિપોર્ટમાંથી એક તારણ કાઢવામાં આવ્યું છે કે ધનિક લોકો એવું વિચારે છે કે જો હું તે પૈસા કમાઈશ તો હું ચોક્કસપણે નિરાંતે ઊંઘી શકીશ!
૨૨) સપનામાં ભયઃ
એવું કહેવાય છે કે સ્વપ્નોમાં ભય એ મુખ્ય લાગણી નથી. તેના બદલે, સંશોધકોએ શોધી કાઢ્યું છે કે ઘણીવાર ઉદાસી, દોષ અને મૂંઝવણની લાગણીઓ વગેરે પણ સપનામાં ડરી જવાનું કારણ છે.