“તમે મારી વહુના હાથના ભજીયા ખાશો ને તો આંગળા ચાટતા રહી જશો..! એવા મસ્ત ભજીયા બનાવે છે કે વાત જવા દો! હું તો કેટલીય વાર કહું કે તારા ભજીયા તો વિદેશમાં પણ વેચાય..!” ઉર્મિલાબહેન પોતાની વહુ આરાધનાનાં વખાણ કરી રહ્યા હતા. પાડોશમાં નવા રહેવા આવેલા ગીતાબહેન તેમની જ ઉંમરના.. એટલે બેય જાણે બહેનપણી જ બની ગયેલી! સાંજ પડે ને બહાર ઓટલે તેમની બેઠક જામે..! આજે વાતો વહુઓની થતી હતી. તમને નવાઈ લાગશે કે સાસુઓ તો વહુઓની કૂથલી કરે ને આ બંને ડોશી તો વળી પોતાની વહુઓની પ્રશંષા કરતી હતી પણ એ હકીકત હતી..! તે બંને ડોશીઓ જરાય ટિપિકલ સાસુ નહોતી..!
“અરે રે વહુ… આજેય ભાખરી ને ગલકાનું શાક?? હવે તો કંટાળ્યા હો આ ભાખરાથી..! ને આ શું? તમે ભજીયાંનું દોહ્યું છે?? તો મને ઉતારી દ્યો ને બે-ચાર પત્રીના ગરમગરમ..!” ડાઇનિંગ ટેબલ પર બેસતા જ ઉર્મિલાબહેન બોલ્યા. “હું પણ એ જ કહું છું આરાધનાવહુને કે મનેય ગરમ ભજીયા ઉતારી દે. પણ જો ને ના કહી દીધી..! ઉમેશભાઈ, આરાધનાના સસરા ઉર્મિલાબહેનને સંબોધીને બોલ્યા..
જો કે આરાધનાને પણ આ કહીને સહેજ ખરાબ લાગ્યું હતું.. પણ તે શું કરે..! તેને ખબર હતી કે તેના સાસુ-સસરાને આવું તેલ વાળું કઈ જ નથી સદતું..એટલે તે રોજ બન્ને માટે ભાખરી બનાવતી.. ને શાક પણ પાછું ગલકા, દૂધી ને તુરીયા આ ત્રણમાંથી એક જ હોય.. છેલ્લા સાતેક વર્ષથી તે બંનેનો રોજનો ખોરાક આ જ રહેતો. હવે તો ઉમેશભાઈ એશીના ને ઉર્મિલાબહેન અઠયોતેરના થયા હતા..!! એ રાત્રે આરાધનાએ તેના પતિ અવકાશ માટે ભજીયા ઉતારતા તેને કહ્યું,
“અવકાશ.. આ મમી-પપ્પાને આપણે એક દિવસ ભજીયા ના ખવડાવી શકીએ?? બિચારા સાત સાત વર્ષથી આ એકનું એક જમવાનું જમે છે.. હવે તોજાણે જમવા ખાતર જમે છે એવું જ છે..! તમને ને છોકરાઓ ને અઠવાડીયામાં બે વાર ભાખરી આપું ત્યારે ખબર છે ને કેવા મોઢા થઇ જાય છે?? તો મમી-પપ્પાનો તો વિચાર કરો.. બિચારા અઠવાડિયામાં એક દિવસ કઈંક આવું ખાય તો એમને કઈ નહિ થાય..!!!” ગરમાગરમ કાંદાનું ભજિયું ખાતા ખાતા અવકાશ બોલ્યો,
થોડા દિવસો પસાર થઇ ગયા.. “મમી.. આજે પ્લીઝ ભજીયા બનાવજે ને..! ને સાથે તારી સ્પેશિયલ લસણની ચટણી પણ બનાવજે..!” આરાધનાની મોટી દીકરી આદ્યાએ સાંજે આવતાવેંત કહ્યું.. ઉર્મિલાબહેન હોલમાં બેઠા બેઠા રસોઈ શો જોતા હતા આરાધનાની સાથે..!! આરાધનાથી તરત ઉર્મિલાબહેનની સામે જોવાઈ ગયું! એ નજરને પારખી ગયા હોય તેમ તેઓ બોલ્યા, “આરાધનાવહુ.. મારા પિયરે હું મારા પાંચ ભાઈઓની એકની એક બહેન.. મારી બા હું દસ વર્ષની હતી ત્યારે ગુજરી ગયેલા. એ પછી રસોડું હું જસંભાળતી.. બે વરસ પછી મોટા ભાભી આવ્યા ને ત્યાં સુધી..!
મારા લગ્ન પછી પણ એવું જ થતું.. હું જ સૌથી નાની વહુ એટલે છેલ્લે જમવા બેસું.. ત્યારે માંડ બે-ચાર ભજીયા વધ્યા હોય!!! જયારે તારા અવકાશ સાથે લગ્ન થયા ને ત્યારે વિચારેલું કે હવે તો ટેસથી મારી વહુના હાથના ભજીયા ખાઈશ..!! પણ માંડ એકાદ વર્ષ એવો લહાવો મળ્યો કે આ કોલેસ્ટ્રોલે કબ્જો કર્યો! ખરેખર મને ભજિયાનું સુખ તો ક્યારેય મળ્યું જ નહિ… ના લગ્ન પહેલા કે ના લગ્ન પછી..!!” આરાધનાને આ સાંભળી તેના સાસુ પર વહાલ ઉભરાઈ ગયું ને જઈને તેમને વળગી પડી…! કે અચાનક જ તેમને છાતીમાં દુખાવો શરૂ થયો..!
“દરેક વખતે ખોરાક જ ભાગ ભજવે એવું નથી હોતું..!” અવકાશ અને આરાધનાને શું જવાબ આપવો તે ના સુજ્યુ..આખરે બાયપાસ કરાવવાનું નક્કી કરી બંને બહાર નીકળ્યા.. ઉમેશભાઈ ઘરે છોકરાઓ પાસે જ રહેલા.. અવકાશ ઘરે જઈને તેમને જણાવી આવ્યો.. નેપછી શરૂ થયું ઓપરેશન!! અવકાશ અને આરાધના સતત પ્રભુ સ્મરણ કરતા હતા. અવકાશ ડોક્ટર સાહેબ સાથેની વાતચીત યાદ કરી રહ્યો હતો,
ત્રણેક કલાક જેવો સમય વીતી ચુક્યો હતો. ઓપેરેશન થિયેટરની લાઈટ બંધ થઇ ને અવકાશ અને આરાધનાના જીવ ઊંચા થઇ ગયા. ડોક્ટર સાહેબબહાર આવ્યા કે તરત જ તે બંનેએ આશાપૂર્વક એમની સામે જોયું..! “આઈ એમ સોરી!” ને આ સાંભળતા જ બંને સહેમી ગયા.. આરાધનાને સહેજ ભાન આવતા જ તે ધ્રુસકે ધ્રુસકે રડી પડી..!! ઉર્મિલાબહેનના મૃત્યુને આજ સોળ દિવસ વીતી ગયા હતા.. સોળમાની વિધિ સાથે અવકાશે જમણવાર રાખેલો..
“ઉર્મિલાબહેન મારી ખાસ બહેનપણી..! એના વગર હવે મને ગોઠતું નથી હો આરાધનાવહુ.. બહુ સૂનું સૂનું લાગે છે.. મારી બહેનપણી તારા બહુ વખાણ કરતી! ને આ ભજીયા તો…” ને ગીતાબહેનનું ડૂસકું છુટ્ટી ગયું.. આરાધના પણ ઢીલી પડી ગઈ..! “ખબર છે ગીતામાસી… એટલે જ જુઓને મારા હાથે આ ભજીયા બનાવ્યા છે. મારા સાસુની મનપસંદ વાનગી..!
“દીકરા! આમ તો છેલ્લા પંદર દિવસથી સવાર સાંજ દૂધ જ પીધું છે. પણ આજે ભર્યે ભાણે બેઠો છું ને તારી માઁની પસંદગીનું જમણ જમું છું.. મને હજુ એક ભજિયું આપીશ?” ભીની આંખે ઉમેશભાઈએ અવકાશને કહ્યું.. ને અવકાશે તેના પિતાજીની થાળીમાં એક નહિ બે ભજીયા મૂકી દીધા ને ત્યાંથી ચાલ્યો ગયો.. ઉર્મિલાબહેનની તસ્વીરને નિહાળતા ઉભેલા અવકાશને જોઈને આરાધના તેની પાસે આવી.. “આરાધના.. ખરેખર હું ક્યાંક ખોટો હતો.. મારા માઁ-બાપની ચિંતા કરવામાં તેમના જીવવા પર પણ પાબંદી લગાવી દીધેલી..! આખી જિંદગી ભાખરી શાક ખાધા પછીય મારી માઁ મેં નહોતી કલ્પી એ જ બીમારીના લીધે મને છોડીને ચાલી જ ગઈ ને..!!
લેખક : આયુષી સેલાણી