શું તમે જાણો છો Mansplaining વિશે? જો ‘ના’ તો જાણી લો જલદી કે ક્યાંક તમે તો નથી બની રહ્યાને આનો શિકાર?

તમે પ્રાણીવિદ્યાના શિક્ષક છો અને તમારા વિદ્યાર્થીઓને વધુ સારી રીતે પ્રજનન પ્રણાલી વિશે જણાવી રહ્યાં છો, અચાનક એક કુલિગ જે તમારી હિન્દી શીખવે છે અને તમને કહે છે કે મેડમ બાળકોને કહે તો તે સારું થશે. ત્યારે તમને કેવું લાગ્યું છે, શું તમને ચીડ નથી આવતી?

image source

મને કહેવા દો કે અમે આ કરતાં તમારા વિશે વધુ જાણીએ છીએ. જો તમે તમારા સાથીદારની આ પ્રકારની વર્તણૂકને કોઈ નામ આપી શકતા નથી, તો અમે તમને તેનું નામ શું આપવું તે કહીશું. આને મેનસ્પ્લેઇંગ કહેવામાં આવે છે. હા, તેના મૂળ પિતૃસત્તાક માનસ સમૂહ સાથે એટલા જોડાયેલા છે કે લોકો સ્વીકારવામાં અસમર્થ હોય છે કે સ્ત્રી પણ તેના ક્ષેત્રમાં માસ્ટર બની શકે છે, તે સંપૂર્ણ હોઈ શકે છે. પછી આ પ્રકારની વર્તણૂક સાથે વ્યવહાર કરવા માટે તૈયાર રહો, ન તો તમારી જાતને ઓછો અંદાજ આપો અથવા ન તો આત્મવિશ્વાસ ઓછો કરો.

આ શબ્દો ક્યાંથી આવ્યા? :

અંગ્રેજી શબ્દ એક્સપ્લેનનો બોલચાલની શબ્દ બસો વર્ષથી વધુ સમયથી ઉપયોગમાં લેવાય છે. પરંતુ તે ૨૦૦૮ થી પ્રખ્યાત બન્યું જ્યારે એક અમેરિકન લેખક રેબેકા સોલનીટના નિબંધ ‘મેન એક્સપ્લેઇન થિંગ્સ ટૂ મી’ ટોમડિસ્પેચ કોમ પર પ્રકાશિત થયું.

image source

આ તેમણે તેમના પક્ષના અનુભવથી પ્રેરિત લખ્યું છે. તેમ છતાં રેબેકાએ આ રીતે મેન્સપ્લેઇંગ શબ્દનો ઉપયોગ કર્યો ન હતો, તેમ છતાં તેણે આ વર્તનને “એવી સ્ત્રી જે દરેક સ્ત્રી જાણે છે” તરીકે વર્ણવે છે. રેબેકાની મુદત અહીં અટકી નહીં, તેના દેખાવના એક મહિના પછી, આ શબ્દ સોશિયલ નેટવર્ક લાઇવ જર્નલ પરની એક ટિપ્પણીમાં દેખાયો અને ટૂંક સમયમાં મુખ્ય પ્રવાહની સમીક્ષા પહેલાં, આ શબ્દ નારીવાદી બ્લોગર્સમાં લોકપ્રિય બન્યો.

આ શબ્દને ૨૦૧૦ માં ન્યૂ યોર્ક ટાઇમ્સ દ્વારા વર્ડ ઓફ ધ યરનો ખિતાબ મળ્યો હતો, અને ૨૦૧૨ માં, અમેરિકન ડાયલક્ટ સોસાયટીએ તેને “મોસ્ટ ક્રિએટિવ વર્ડ ઑફ ધ યર” સન્માન માટે નામ આપ્યું હતું અને અહીં અટક્યો નહીં, તેને ઉમેરીને ઑનલાઇન ઑક્સફર્ડ ડિક્શનરી ૨૦૧૪ માં લેવામાં આવી હતી

image source

રેબેકા અનુભવ શું હતો? :

તેની પુસ્તક ‘મેન એક્સપ્લાઇન્ડ થિંગ્સ ટૂ મી’ માં રેબેકાએ પાર્ટીની એક સ્ટોરી આધારિત છે આ પાર્ટીમાં એક વ્યક્તિને ખબર પડી કે રેબેકાની નવીનતમ પુસ્તક બ્રિટીશ ફોટોગ્રાફર એડવર્ડ મેયબ્રીજ પર આવી છે. તે પુરુષ સાથેની વાતચીત દરમિયાન, જ્યારે તેણીએ તેને તેના પુસ્તક વિશે જણાવવાનું શરૂ કર્યું, ત્યારે તેણે તેને વચ્ચેથી કાપી નાખ્યો અને તેને સલાહ આપી કે તે જ ફોટોગ્રાફર પર એક ધર્મગુરુ જેવા લખેલા મહત્વપૂર્ણ પુસ્તકને વાંચો, જે પુસ્તક પોતે જ રેબેકાએ લખ્યું હતું.

એક રીતે, તે માણસ તેની ક્ષમતા પર સવાલ કરી રહ્યો હતો. સદીઓથી ચાલતી માનસિકતાને કારણે તે આ પ્રકારનું પુસ્તક લખવાની ક્ષમતા ધરાવતું હોવાનું માનવા તૈયાર નહોતી. આ પુસ્તકમાં રેબેકાએ કહ્યું છે કે દરેક સ્ત્રીને અમુક સમયે આવા વર્તનનો સામનો કરવો પડે છે.

image source

મેનસ્પ્લેઇંગનો અર્થ છે :

મેનસ્પ્લેઇનીંગ એ એક શબ્દ છે જેનો અર્થ એ છે કે કોઈ સ્ત્રીને કોઈ ખૂબ જ સરળ રીતે ટિપ્પણી કરવી અથવા તેને સમજાવવી, જબરદસ્તીથી, આત્યંતિક આત્મવિશ્વાસ સાથે, જ્યારે કોઈ ખોટી અથવા અપમાનિત વિશેષ સ્ત્રીને બતાવવી. તો પછી તમે જાણો છો કે જે વિષય અથવા વિષય જેના પર તમે સ્ત્રીને સલાહ આપી રહ્યા છો, તમે ઓછી વ્યક્તિ સાબિત થઈ રહ્યા છો, તે તે વિષયની નિષ્ણાત છે. આ પ્રકારનું વર્તન એ સદીઓથી ચાલતા માણસની કાલ્પનિક વિચારસરણીનું પરિણામ છે, જ્યાં તે વિચારે છે કે સ્ત્રીઓ ઓછી જાગૃત છે.

અસ્તિત્વમાં છે :

કોઈકે કહેવું જોઈએ કે તે શોષાબાજીને મુખ્ય વેચાણ કરતાં કંઈ નથી. ૧૭ મી સદીથી, વસ્તુઓ તેના વિશે વાત કરવાનું શરૂ કરી દીધી હતી, પરંતુ તે સમયે આવા વર્તન માટે કોઈ ચોક્કસ શબ્દ મળી શક્યો ન હતો. અહીં એ નોંધવું પણ યોગ્ય છે કે તેઓ સમાજની રચના થયા ત્યારથી જ અસ્તિત્વમાં છે. આવનારા દિવસોની ઘટનાઓ એ કહેવા માટે પૂરતી છે કે મેનસ્પ્લેઇંગ અસ્તિત્વમાં છે. હવે આ ઘટના લો, જેમાં ફોરતા નાસાની વૈજ્ઞાનિક અનિતા સેનગુપ્તા ટ્વિટર પર ભારતીય માણસોની મેનસ્પ્લેનીંગનો શિકાર હતા.

image source

નકારાત્મક અસરો :

જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ મેઈન પ્લેન કરવાનું શરૂ કરે છે, ત્યારે તે તમને ફસાયેલું લાગે છે. આને અવગણવા માટેના બે વિકલ્પો છે કા તો તમે તેને હૂડ હેઠળ મેળવો અથવા નિરાશ અને નિરાશા અનુભવવા માટે તૈયાર છો. મેન્સપ્લેઇંગ એ ચીડ અને હતાશાની લાગણીઓને ઉત્તેજીત કરી શકે છે.

અધ્યયન દર્શાવે છે કે મેન્સપ્લેઇંગ થઈ રહ્યું છે :

જર્નલ ઓફ લેંગ્વેજ એન્ડ સોશિયલ સાયકોલજીમાં પ્રકાશિત થયેલા એક કાગળ મુજબ, વાતચીત અથવા મીટિંગ્સ દરમિયાન સ્ત્રીઓ પુરુષો કરતાં ઘણી વાર સંપર્ક કરવામાં આવે છે.

અમારી દરેક પોસ્ટ સૌથી પહેલા વાંચવા નીચેની પ્રોસેસ ફક્ત એકજ વાર કરવાની રહેશે.


વધુ રસપ્રદ માહિતી અને નવી પોસ્ટ વાંચવા માટે ડાબી તરફ સ્વાઇપ કરો.

નોંધ – દરેક ફોટો પ્રતીકાત્મક છે (ફોટો સોર્સ : ગુગલ)

આપણી માતૃભાષા 21મી સદીમાં પણ જીવંત રહે અને નવી પેઢીને એનો લાભ મળે એ માટે અમે રોજ નવી સ્ટોરી, રસપ્રદ લેખો, ઉપયોગી માહિતી, લાઈફ ઇઝી ટિપ્સ, નવી નવી વાનગીઓની વણઝાર તમારા ફેસબુકમાં લાવવા કટિબદ્ધ છીએ !

આ વેબસાઈટ પર આપેલી તમામ ન્યુઝ અને વાતો રિપોર્ટરે રિપોર્ટ કરેલા છે અથવા તો કોઈક સોર્સ ઉપરથી લેવામાં આવેલા છે કે જે દરેક લેખના અંતમાં આપેલો જ હોય છે. અમારો પ્રયત્ન તમને શ્રેષ્ઠ માહિતી સતત પહોંચાડવાનો છે અને રહેશે. આ ન્યુઝ તથા અન્ય વાતોની જવાબદારી જે-તે લેખક (રિપોર્ટર) તથા સોર્સની રહેશે જલ્સા કરોને જેંતીલાલ વેબસાઈટ કે પેજની રહેશે નહીં.

આપણું પેજ “જલ્સા કરોને જેંતીલાલ” માણતા રહો અને શેર કરતા રહો!

આપના સહકારની આશા સહ,

– તમારો જેંતીલાલ